Παρουσίαση του έργου ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ στο Πολεμικό Μουσείο, Αθήνα 5.12.2023
Αξιοποιήσιμα και με πολλαπλά οφέλη για την κοινωνία είναι τα συμπεράσματα από την Ημερίδα – Παρουσίαση του έργου ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ.
«Χάρη στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Ecocity και του Πράσινου Ταμείου που χρηματοδότησε το όλο εγχείρημα, έχουμε σήμερα στα χέρια μας ένα πολιτιστικό αποθετήριο και – το κυριότερο – έναν οδηγό με στρατηγικές αντιμετώπισης της τρωτότητας των μνημείων των Ενόπλων Δυνάμεων, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής» δηλωσε ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Ιωάννης Κεφαλογιάννης στην έναρξη ημερίδας και παρουσίασης του έργου ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2023 στο Πολεμικό Μουσείο στο πλαίσιο του 2ετούς ομώνυμου προγράμματος.
Σκοπός της Ημερίδας ήταν η παρουσίαση των αποτελεσμάτων του προγράμματος ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ, η ενημέρωση των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων αναφορικά με τις επιπτώσεις των ακραίων και συχνών καιρικών συνθηκών στην ανθεκτικότητα και στην φθορά των πολιτιστικών αγαθών ιδιοκτησίας των Ενόπλων Δυνάμεων και η διάχυσή τους στο ευρύτερο κοινό.
Οι προσκεκλημένοι ομιλητές, εκτός των συντελεστών του έργου, ήταν εξέχοντες επιστήμονες και ακαδημαϊκοί, ανώτατα στελέχη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και ειδικοί των Ενόπλων Δυνάμεων.
«ΜΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ – Γνωρίζουμε την Πολιτιστική μας Κληρονομιά , Προστατεύουμε τα Μνημεία μας» είναι το πρώτο έργο με θέμα τον πολιτισμό που χρηματοδότησε το Πράσινο Ταμείο, αναγνωρίζοντας τον καινοτόμο χαρακτήρα και την αναγκαιότητα συσχέτισής του με το περιβάλλον.
Μεταξύ των σημαντικών που αναφέρθηκαν συμπερασματικά στην Ημερίδα επισημαίνονται τα παρακάτω:
- Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή απαιτεί σχέδια αντιμετώπισης κινδύνων κατά τόπους , ανά κατηγορία μνημείου/ων και κατά περίπτωση ανάλογα με την θέση, τα γωγραφικά χαρακτηριστικά, την τυπολογία των κατασκευών κα.
- Η διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι πλέον μια ολιστική προσέγγιση αντιμετώπισης των επιπτώσεων των κλιματικών συνθηκών που ενεργοποιεί την εξειδικευμένη μελέτη, αξιοποιεί την εμπειρία και επινοεί νέες πρακτικές προστασίας.
- Οι συμπράξεις είναι αναγκαίες, διεπιστημονικές και διακλαδικές, ενώνουν δυνάμεις και ενσωματώνουν τις τοπικές κοινωνίες στο διαχρονικό έργο της διάσωσης και ανάδειξης των μνημείων, της χρήσης με κανόνες και της συμβολής τους στην αειφόρο ανάπτυξη.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών της Ημερίδας παρουσιάστηκαν επίσης τα συμπεράσματα των επιτόπιων παρατηρήσεων και καταγραφών που πραγματοποιήθηκαν σε αντιπροσωπευτικά μνημεία, κυρίως της Βόρειας Εύβοιας, όλων των κατηγοριών μελέτης του έργου ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ. Επίσης, διατυπώθηκαν προτάσεις με συγκεκριμένες στρατηγικές αντιμετώπισης της τρωτότητας της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς της ελληνικής κοινωνίας (1830-1950 πετρόκτιστα μνημεία και ιστορικά κτήρια – ειδικές κατασκευές, ναυάγια και εκθέματα εξωτερικών χώρων πολεμικών μουσείων).
Οι επί μέρους εργασίες που ολοκληρώθηκαν στο πλάισιο του έργου ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ ήταν:
- Ερευνα γνώμης μεταξύ στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Η έρευνα κατέδειξε το μεγάλο ενδιαφέρον των στελεχών αλλά και την ανάγκη επιστημονικής και συστηματικής ενημέρωσής τους σε θέματα κλιματικής αλλαγής και κινδύνων από αυτή.
- Λεπτομερής καταγραφή μνημείων και ιστορικών κτηρίων στο Ψηφιακό Πολιτιστικό Αποθετήριο των Ενόπλων Δυνάμεων δημιουργώντας τον πρώτο κοινό τόπο συγκέντρωσης του διαθέσιμου υλικού τεκμηρίωσης προβλέπεται να συνεχιστεί και να αποτελέσει τμήμα του αντίστοιχου εθνικού πολιτιστικού αποθετηρίου.
- Πιλοτικές αυτοψίες σε μνημεία της Βόρειας Εύβοιας πραγματοποιήθηκαν διότι η συγκεκριμένη περιοχή δοκιμάστηκε από τις πυρκαγιές 2021.
- Δημιουργία ταινίας ντοκυμαντέρ με πρωτογενές υλικό για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών.
- Συγγραφή εγχειριδίου – οδηγού με προτάσεις για στρατηγικές και πολιτικές προσαρμογής για την διάσωση των νεότερων μνημείων των Ενόπλων Δυνάμεων έναντι των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μνημεία των Ενόπλων Δυνάμεων είναι φορείς της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας συνδεδεμένα με τις πλέον ένδοξες στιγμές και γεγονότα, έχουν μέγιστη αξία και άμεση συναισθηματική επαφή με την σύγχρονη κοινωνία.
